5 przedwojennych postaci ostrołęckiej medycyny, o których warto pamiętać

To oni odpowiadali za leczenie ostrołęczan w pierwszej połowie XX wieku. Lekarze, którzy zapisali się w historii Ostrołęki na zawsze: niekiedy ich losy potoczyły się tragicznie, ale łączyło ich jedno - wielka fachowość i profesjonalizm. Poznajcie 5 postaci, o których warto pamiętać.

Józef Psarski

Józef Psarski urodził się 19 marca 1868 r. w okolicach Opoczna. Na studiach w Warszawie prowadził działalność niepodległościową, co kosztowało go zesłanie na Syberię. Tam w 1896 r. uzyskał dyplom doktora medycyny ze specjalizacjami: internista, pediatra oraz ginekolog-położnik. Trzy lata później zaczął pracę w Ostrołęce.

Był nie tylko lekarzem, ale i nauczycielem-organizatorem oświaty. Angażował się politycznie, szczególne miejsce w jego życiu zajmowało harcerstwo. Przede wszystkim był jednak doskonałym fachowcem w dziedzinie medycyny.

Zawód lekarza traktował jako swoiste powołanie, traktował go więc z wielką ofiarnością i poświęceniem. Mimo określonej specjalizacji (interna, pediatra i ginekologia-położnictwo) leczył wszystkie choroby i to z wielkim znawstwem i skutecznością. Wyróżniał się wielką bezinteresownością. Leczył wszystkich potrzebujących i bogatych i biednych, mieszkańców miasta i wsi, Polaków i Żydów. Częstokroć docierali do niego potrzebujący z bardzo dalekich miejscowości. Nie tylko leczył ale prowadził także szeroką akcję profllaktyczną i edukacyjną, głównie wśród dzieci i młodzieży. Szczególnie zajmował się dziewczętami jako przyszłymi matkami. Jego pomysły i działania wyprzedzały założenia wprowadzonego do szkół dopiero w latach 70. przedmiotu przysposobienie do życia w rodzinie (...) Sprawował opiekę lekarską nad uczniami w zasadzie wszystkich szkół, uczył ją także zasad higieny

- pisał Jerzy Kijowski w artykule "Dr Józef Psarski – patriota, społecznik, lekarz i pedagog" umieszczonym w "Studiach Łomżyńskich" w 2008 r.

W tym samym artykule czytamy: "Żył niezwykle skromnie, wręcz ubogo. Po śmierci żony nie założył rodziny, nie miał dzieci. Porad lekarskich bardzo często udzielał bezpłatnie, często sam pomagał innym. Po wojnie wspierał materialnie dwoje sierot. Kilku osobom ułatwił ukończe­nie szkół średnich i wyższych".

Nie ubiegał się o zaszczyty, odznaczenia, stanowiska, nie lubił słów uznania, czy też podziękowań. Zmarł 6 X 1953 r. został pochowany na cmentarzu parafialnym w Ostrołęce, zgodnie z ostatnią swą wolą, twarzą zwrócony ku Narwi. Pogrzeb był skromny, bez żadnych przemówień, nie było delegacji ze szkoły, ani harcerzy

Doktor Józef Psarski to jedna z najwybitniejszych postaci w historii Ostrołęki. Ma swoją ulicę, jest patronem szkoły (ZSZ 1), a także szpitala.

Tadeusz Zbigniew Szamota

Tadeusz Zbigniew Szamota urodził się 26 października 1897 roku w Lublinie. W 1925 roku ukończył studia na wydziale lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. W tym samym roku był już dyrektorem szpitala w Ostrołęce. W 1926 roku powrócił do Warszawy, gdzie został asystentem Szpitala Dzieciątka Jezus.

W 1939 umieścił swoje wspomnienia w "Pamiętnikach lekarzy":

Kiedyś jedna z pacjentek prosiła mnie o zapisanie jej spirytusu salicylowego „do wycierania oczu — tylko mocnego, bo lepiej po tym widzi“. Zdziwiło mnie to tym bardziej, że robiła wrażenie dość zamożnej i kulturalnej i wyrażała się zupełnie poprawnie. Kiedy jej odmówiłem była mocno niezadowolona i obiecała, że sama sobie kupi.

Po agresji ZSRR na Polskę wzięty do niewoli sowieckiej, zginął w zbrodni katyńskiej. Spoczywa na cmentarzu ofiar totalitaryzmu w Charkowie.

Adam Kukliński

Adam Kukliński urodził się 30 listopada 1895 roku w Rakowie, woj. wielkopolskie. W latach 1909-1915 chodził do szkoły w Łomży, gdzie zdał maturę. W 1923 roku ukończył studia medyczne na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Przyjmował pacjentów w powiecie kolneńskim. W 1933 roku został dyrektorem szpitala w Ostrołęce. Przewodniczył także radzie miejskiej. Swoją funkcję w szpitalu sprawował przez trzy lata.

W 1935 roku wybrano go na posła na Sejm IV kadencji w II RP.

W 1939 roku organizował ruch konspiracyjny w Ostrołęce. Zapłacił za to wysoką cenę. W kwietniu 1940 został aresztowany przez Gestapo, był torturowany, następnie wywieziony do Działdowa, gdzie wkrótce został zamordowany.

Ryszard Ostaszewski

Ryszard Ostaszewski urodził się 3 kwietnia 1916 roku. Gdy wybuchła wojna w 1939 roku, ewakuował się z miasta, a następnie dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał w obozach jenieckich, ale został zwolniony. Wszystko przez... epidemię duru brzusznego, która szalała w Ostrołęce. Sytuacja zdrowotna w regionie zaczęła wymykać się spod kontroli niemieckich lekarzy zarządzających ostrołęckim szpitalem. Stąd wezwanie na pomoc Polaków. Wśród uwolnionych lekarzy był Ostaszewski.

1 czerwca 1945 r. został dyrektorem szpitala w Ostrołęce, pełnił tę funkcję przez pięć lat. Za jego czasów zrujnowany w czasie wojny szpital został odbudowany, także pod względem sprzętu. Później był lekarzem wojskowym w Warszawie. Zawsze jednak pamiętał o Ostrołęce i chętnie tu wracał. Zmarł w 1996 roku.

Zygmunt Lipiński

Zygmunt Lipiński to kolejna postać ostrołęckiego szpitala z okresu II wojny światowej. Pochodził z Łomży. W czasie wojny, podobnie jak doktor Ostaszewski, powrócił do Ostrołęki w celu walki z epidemią duru brzusznego. Po wojnie organizował prace szpitala. W 1949 r. został ordynatorem oddziału położniczo-ginekologicznego znajdującego się w oddzielnym budynku na placu szpitala.

W 1956 r. został dyrektorem szpitala i tę funkcję pełnił około 10 lat. Zmarł 13 lipca 1983 r.

Osób, które przysłużyły się ostrołęckiej medycynie było oczywiście więcej. Należy tu wspomnieć o przedwojennych dyrektorach szpitala - Wojciechu Łazowskim, Mateuszu Słomiński, Józefie Zubowiczu, Ignacym Wójcickim, jak również ordynatorze Henryku Karbowskim czy zasłużonym doktorze Kazimierzu Maniszewskim, a także szeregu ludzi, którzy działali na rzecz ostrołęckiej medycyny w historii najnowszej.