Osocze bogatopłytkowe w medycynie regeneracyjnej
Trendem we współczesnej medycynie jest ograniczenie inwazyjności zabiegów, przy jednoczesnym skróceniu czasu ich wykonywania i zminimalizowaniu dolegliwości bólowych. Taką szansę dają metody oparte na mechanizmach stymulacji naturalnych zdolności organizmu do regeneracji, wśród których znajduje się terapia z użyciem osocza bogatopłytkowego.
Działanie i skuteczność metody są poparte licznymi badaniami naukowymi. Intensywnie prowadzona kampania reklamowa na rynku usług medycznych doprowadziła do znaczącego wzrostu zainteresowania tą metodą. Wzrost popularności metody związany jest również z licznymi doniesieniami medialnymi o zastosowaniu tej metody przez znanych sportowców (Tiger Woods, Rafael Nadal, Kobe Bryant, sportowcy klubu FC Barcelona) i celebrytów (Kim Kardashian, Gisele Bundchen, Bar Rafaeli, Joanna Krupa, Agnieszka Włodarczyk, Marta Grycan).
Czym jest osocze bogatopłytkowe?
Osocze bogatopłytkowe (platelet-rich plasma, PRP) jest preparatem pochodzenia autogenicznego, czyli przygotowanym na bazie własnej krwi pacjenta. Krew składa się z części płynnej, czyli osocza i elementów morfotycznych, tzn. krwinek czerwonych, białych oraz płytek krwi (PLT). PLT uczestniczą w procesie krzepnięcia krwi oraz są źródłem czynników wzrostu, odpowiedzialnych za stymulację procesów regeneracji, gojenia i odbudowy uszkodzonych tkanek. PRP to po prostu koncentrat własnych płytek krwi pacjenta, bogatych w czynniki wzrostu. Ich zawartość w normalnej krwi jest stosunkowo mała, jednakże w osoczu bogatopłytkowym ich zawartość sięga 95%.
Iniekcja PRP to obecnie jedna z najskuteczniejszych metod regeneracji uszkodzonych tkanek miękkich, gdyż dzięki zawartym w osoczu bogatopłytkowym czynnikom wzrostu sprzyja szybkiemu gojeniu się ran, stymuluje odbudowę mięśni, ścięgien oraz stawów. Do najważniejszych czynników należą: PDGF, TGF-β1, TGF-β2, VEGF, EGF, IGF1, IGF2, Interleukina 8, FGF, KGF oraz CTGF. W gotowym preparacie PRP ich stężenie może być od 5 do 10 razy wyższe w porównaniu do krwi obwodowej.
Jak przebiega proces pozyskiwania i podawania osocza?
Zabieg ten składa się z trzech etapów, obejmujących: pobranie krwi żylnej pacjenta (od 9 do 120 ml), pozyskanie i oddzielenie koncentratu bogatopłytkowego (3 do 32 ml), iniekcję preparatu PRP do uszkodzonej okolicy lub tkanki. Zabieg ostrzykiwania trwa około 30-40 minut i odbywa się w gabinecie lekarskim. Może być wykonywany pod kontrolą USG lub bez niego (zależnie od miejsca iniekcji). W ciągu sześciu miesięcy można maksymalnie podać do trzech zastrzyków, nie mniej jednak większość pacjentów uzyskuje znaczną ulgę już po pierwszej lub drugiej iniekcji. Rezultaty zaczynają być dostrzegalne po kilku dniach do około 3 tygodni w zależności od typu zaburzenia, lokalizacji oraz jego natężenia. Efekt terapeutyczny utrzymuje się nawet do 12 miesięcy.
Zalety terapii PRP
Terapia z wykorzystaniem iniekcji PRP jest mało inwazyjna i mało bolesna. Cechuje się wysoką skutecznością (ok. 90%). Preparaty PRP wykorzystują zasoby własne organizmu pacjenta, przez co są wyjątkowo bezpieczne i w związku z tym nie mają w zasadzie działań ubocznych (zminimalizowane jest ryzyko nietolerancji, reakcji alergicznych, immunologicznych oraz zakażeń wirusowych). Iniekcja PRP prowadzi do uwolnienia wysokiego stężenie czynników wzrostu, a tym samy stymulacji naturalnego działania organizmu (samoleczenia) w kierunku regeneracji i odbudowy tkanek, objętych procesem chorobowym. Terapia osoczem bogatopłytkowym nie wymaga długotrwałej rekonwalescencji i pozwala na szybki powrót do codziennej aktywności, zajęć zawodowych lub sportowych.
Zastosowanie terapii PRP
PRP dzięki zawartości bioaktywnych czynników, pobudzających organizm do regeneracji i uśmierzania dolegliwości bólowych, jest coraz powszechniej stosowane w przewlekłych stanach chorobowych oraz po nagłych urazach. Stale rośnie zabiegów z zakresu
ortopedii, kardiologii, okulistyki, stomatologii, dermatologii, jak również medycyny sportowej i estetycznej, bazujących na bioaktywnej frakcji osocza. Jest to przede wszystkim alternatywa dla operacyjnego leczenia urazów ortopedycznych, gdyż PRP efektywnie stymuluje naprawę uszkodzonych ścięgien, mięśni, więzadeł, chrząstki oraz kości oraz w leczeniu wczesnych zmian zwyrodnieniowych stawów.
Wśród najważniejszych wskazań ortopedycznych wymieniane są:
- entezopatie (przeciążenia przyczepów ścięgien mięśni i więzadeł),
- chondropatie (choroby zwyrodnieniowe stawów),
- leczenie trudno gojących się lub niegojących ran oraz złamań kości,
- pourazowe zespoły bólowe,
- kontuzje/uszkodzenia ścięgien, mięśni i więzadeł,
- złamania i brak zrostu po złamaniach (tzw. stawy rzekome),
- zapalenie pochewki ścięgien (choroba de Qurvaina, palec „trzaskający”),
- liczne schorzenia i kontuzje stawów:
- stan zapalny stawu biodrowego, martwica głowy kości udowej, zapalenie kaletki maziowej krętarza większego,
- stan zapalny stawu kolanowego, stany zapalne kaletek, rekonstrukcja ACL, kolano biegacza,
- przewlekły stan zapalny ścięgna Achillesa, rozcięgna podeszwowego i ostrogi piętowe,
- uszkodzenie tzw. pierścienia rotatorów, przewlekły stan zapalny ścięgna mięśnia dwugłowego,
- stan zapalny nadkłykcia bocznego (łokieć tenisisty) i przyśrodkowego (łokieć golfisty),
- zapalenie stawów oraz nadwyrężenia nadgarstka i dłoni.
Możliwe efekty niepożądane
Według dostępnej literatury zabiegi te charakteryzują się bardzo wysoką skutecznością terapeutyczną i niskim ryzykiem powikłań. Objawy uboczne występują rzadko i są związane przede wszystkim z przerwaniem ciągłości skóry w czasie iniekcji (zakażenie w miejscu wstrzyknięcia, nasilenie procesu zapalnego, zasinienie lub wylew krwawy w miejscu podania
i ból miejscowy). Brak efektu terapeutycznego obserwuje się u ok. 10 % pacjentów.
Przeciwwskazania do zabiegu
Pomimo, iż osocze bogatopłytkowe jest biokompatybilne i nie wywołuje alergii istnieje klika przeciwwskazań do wykonywania zabiegu. Są to: zespół wątrobowo-nerkowy, leczenie immunosupresyjnie, terapia antykoagulantami, ostre zakażenie wirusowe (HCV, HBS, HIV), choroby układowe: sklerodermia, immunologiczne choroby naczyń, alergie na nukleotydy, choroby krwi (np. trombocytopenia, małopłytkowość krytyczna, zespoły dysfunkcji płytek), sepsa, niestabilność emocjonalna i zaburzenia psychiczne,zespół Ehlers-Danlos, twardzina lub choroby naczyniowe, przyjmowanie aspiryny. Należy pamiętać, że o kwalifikacji do terapii osoczem bogatopłytkowym zawsze decyduje lekarz specjalista po szczegółowym badaniu lekarskim.
Podsumowanie
Stosowanie PRP jest metodą niedrogą i bezpieczną dla pacjenta. Chociaż jest coraz powszechniej stosowana w gabinetach medycyny regeneracyjnej, w niektórych wskazaniach konieczna jest dalszej wiarygodna ocena klinicznej skuteczności. W najbliższych latach można spodziewać się opracowania międzynarodowych wytycznych dotyczących standaryzacji metod produkcji i sposobów jego podawania w poszczególnych schorzeniach.
Terapia osoczem bogatopłytkowym jest już dostępna w Łomży. Zabieg PRP można wykonać w Centrum Medycznym Innomed zlokalizowanym przy ulicy Akademickiej 48A po wcześniejszym umówieniu. Więcej szczegółów na stronie www.centruminnomed.pl
Centrum Medyczne Innomed
Łomża, ul. Akademicka 48 A
tel. 577 491 000
1
8
15