fot. eOstroleka.pl
Muzeum Żołnierzy Wyklętych organizuje spotkanie poświęcone deportacjom obywateli polskich w głąb Związku Radzieckiego w latach 1940-1941. Wydarzenie odbędzie się w sali kinowej muzeum o godzinie 17:30, a wstęp jest wolny.
Magdalena Dzienis-Todorczuk, główna specjalistka Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Białymstoku, przedstawi szczegóły tragicznych wydarzeń z tego okresu.
Tragedia deportacyjna
W nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku NKWD rozpoczęło pierwszą masową deportację Polaków na Syberię. Około 140 000 obywateli polskich zostało wywiezionych w bydlęcych wagonach w ekstremalnych warunkach - przy temperaturze sięgającej nawet 40 stopni poniżej zera.
Deportowani trafili do 21 republik, krajów i obwodów ZSRR, głównie do regionów związanych z przemysłem leśnym. Wśród wywożonych przeważały rodziny wojskowych, urzędników, leśników i kolejarzy ze wschodnich terenów przedwojennej Polski.
Mechanizm deportacji
Akcja była starannie zaplanowana. Funkcjonariusze NKWD, współpracujący z miejscowymi komunistami, wtargiwali do domów nocą, ogłaszając decyzję o wysiedleniu. Przeprowadzano rewizje, sporządzano spisy majątku, pozwalając zabrać jedynie ograniczoną liczbę przedmiotów osobistych.
Deportacje miały charakter zbrodni przeciwko ludzkości. Tysiące osób straciło życie podczas transportu, z powodu wycieńczającej pracy, represji, głodu i chorób.
Kontekst historyczny
Warto pamiętać, że niespełna miesiąc po pierwszej deportacji, 5 marca 1940 roku, Józef Stalin podpisał rozkaz rozstrzelania tysięcy polskich oficerów przetrzymywanych w obozach w Ostaszkowie, Starobielsku i Kozielsku.
Muzeum zaprasza również do zwiedzenia nowej wystawy czasowej w holu kina: „Powstańcy-Zesłańcy. Syberyjska sztafeta pokoleń. Powstanie listopadowe i zsyłki popowstaniowe".
Spotkanie to kolejnaważna inicjatywa przypominająca o trudnych kartach historii Polski i zbrodni dokonanej przez totalitarny system sowiecki.
2
3
8