Uczniowie klas VII i VIII szkół podstawowych mają obecnie ponad 30 godzin obowiązkowych przedmiotów tygodniowo, a z dodatkowymi zajęciami może być ich nawet 40. To ma się zmienić wraz z nową reformą edukacji, którą zapowiedziała wiceminister edukacji Katarzyna Lubnauer podczas wtorkowego posiedzenia sejmowej Komisji Edukacji i Nauki.
Równomierne rozłożenie godzin zamiast skoków
Głównym założeniem planowanych zmian jest bardziej równomierne rozłożenie liczby godzin lekcyjnych od klasy I do VIII szkoły podstawowej.
"Jednym z problemów dzisiejszej szkoły jest to, że mamy bardzo mało godzin w klasach I-III. Potem mamy skok pierwszy: klasy IV, V i VI, ale tam w dalszym ciągu godzin jest mało, a potem szok w postaci klasy VII i VIII, w których tych godzin jest bardzo dużo" - wyjaśniła Lubnauer.
Problem jest szczególnie dotkliwy w najstarszych klasach podstawówki. Uczniowie mają tam ponad 30 godzin obowiązkowych przedmiotów w tygodniu. Jeśli dołączyć do tego inne zajęcia, może być ich nawet około 40.
Nowy przedmiot "przyroda" zastąpi cztery osobne
Kluczową zmianą będzie wprowadzenie w klasach IV-VII nowego przedmiotu o nazwie "przyroda". Ma on zastąpić osobno prowadzone lekcje biologii, geografii, fizyki i chemii, które zostaną połączone dopiero w klasach VII i VIII.
Jak wyjaśniła Lubnauer, nowy przedmiot będzie opowiadał o zjawiskach z perspektywy wszystkich nauk przyrodniczych jednocześnie. Przykładem może być temat pór roku, który będzie omawiany z punktu widzenia fizyki, chemii, geografii i biologii równocześnie.
Reforma ma również rozwiązać problem powielania tych samych treści na różnych przedmiotach. Obecnie uczniowie często nie zdają sobie sprawy, że na różnych lekcjach mówi się o tym samym zjawisku.
Ministerstwo planuje nadanie szerokich uprawnień do nauczania nowego przedmiotu "przyroda" wszystkim nauczycielom przedmiotów przyrodniczych. Do zespołu pracującego nad podstawą programową włączeni zostali przedstawiciele wszystkich dziedzin - biologii, geografii, fizyki i chemii. Nauczyciele mają otrzymać odpowiednie wsparcie metodyczne, materiały i scenariusze lekcji, aby mogli skutecznie realizować nowy program.
Harmonogram wprowadzania reformy
Zmiany będą wdrażane stopniowo, począwszy od września 2026 roku. Wtedy nowa podstawa programowa zacznie obowiązywać w klasach I i IV szkoły podstawowej. Rok później, we wrześniu 2027 roku, obejmie klasy I szkół ponadpodstawowych oraz kolejne dwa roczniki w podstawówce.
W kolejnych latach reforma będzie rozszerzana na następne klasy. Jej pełne wdrożenie zakończy się w 2031 roku, kiedy przeprowadzony zostanie nowy egzamin ósmoklasisty i nowa matura dla pierwszych uczniów objętych zmianami.
Prace nad reformą rozpoczęto wiosną 2024 roku od opracowania profilu absolwenta polskiej szkoły.
Planowane zmiany to próba odpowiedzi na długoletnie problemy polskiego systemu edukacji - przeciążenie uczniów w starszych klasach oraz fragmentaryczne nauczanie przedmiotów przyrodniczych. Czy reforma przyniesie oczekiwane rezultaty, okaże się po jej wdrożeniu.